در سال ۲۰۲۰، امور مالی غیرمتمرکز از ۷۰۰ میلیون دلار که در ابتدای سال با قراردادهای هوشمند DeFi بسته شده بود، به ۱۵ میلیارد دلار رسید.
خلاصه
- امور مالی غیرمتمرکز در سال ۲۰۲۰ رونق گرفت.
- مبلغی که در پروتکل های DeFi قفل شده از ۷۰۰ میلیون دلار در ابتدای سال ۲۰۲۰ به ۱۵ میلیارد دلار در دسامبر رسید.
- تولید محصول در سال ۲۰۲۰ دیفای را به اوج رساند، اگرچه بیت کوین اخیراً توجه را از فضای دیفای منحرف کرده است.
اگر یک کلمه در مورد خلاصه ی نوآوری های ارز دیجیتال در سال ۲۰۲۰ وجود داشته باشد، این کلمه دیفای است. دیفای تشکیل شده از دو کلمه است: decentralized finance. که خود یک واژه اصلی برای صدها پروژه ی دیجیتال است که امسال در محدوده ی پروژه های مالی غیر حضوری آغاز به کار کرده اند.
اما چیزهای زیادی برای ذکر کردن از سال ۲۰۲۰ وجود دارد. آنچه روزی صنعتی پر از پروتکل های نوپا بود و تلاش می‌کرد که سرمایه گذاران در مجموع ۱ میلیارد دلار در آن سرمایه گذاری کنند، امروزه ارزش بسیار زیادی دارد. از دسامبر سال ۲۰۲۰، ۱۵ میلیارد دلار در پروتکل های دیفای قفل شده است. اگر ارزش بازار کوین های دیفای و همچنین موسسات مالی سنتی را در نظر بگیرید که اکنون سرویس های دیفای را در پروتکل خود ادغام می‌کنند، متوجه می‌شوید که صنعت امروز ارزش بسیار بیشتری دارد.
فهرست مطالب
ژانویه – مارس: محصولات دیفای تولید می‌شوند
در تاریخ ۱ ژانویه ۲۰۱۹، امور مالی غیرمتمرکز واقعاً ناچیز بود یعنی حدود ۷۰۰ میلیون دلار در قراردادهای هوشمند دیفای مختلف به ازای هر DeFi Pulse قفل شده بود. این صنعت در حال رشد بود و یک روند افزایشی چشمگیر نسبت به سال قبل که تنها ۲۷۸ میلیون دلار در قراردادهای هوشمند دیفای قفل شده بود، داشت.
چشم انداز دیفای در سال ۲۰۲۰ شروع بسیار سختی داشت. در ماه فوریه، در طی یک سری حملات، میلیون ها دلار از پروتکل Fulcrum را در یک سوء استفاده از دستکاری اوراکل، وام فلاش گرفته شد، این اولین وقوع مهم در ده ها حمله ی مشابه است که شامل گرفتن پول از پروتکل وام دهی دیفای و سپس استفاده از آن برای دستکاری قیمت پولی است که در پروتکل های دیگر دیفای نگهداری می‌شود و خرید توکن هایی که با مبلغ کم هم امکان پذیر است.
به نظر می‌رسید اوضاع تا ماه مارس خوب پیش می‌رود، درست زمانی که قیمت بیت کوین به حدود ۱۰ هزار دلار افزایش یافت. پروتکل وام دهی Aave در دیفای، یک پروتکل قرارداد هوشمند است که پس از آن ۳۵ میلیون دلار ، را با Tether ادغام کرد.
مارس – مه: ویروس کرونا
در این وهله همه گیری اتفاق افتاد. بیت کوین در اواسط ماه مارس به پایین ترین قیمت حدود ۴۵۰۰ دلار رسید. این آشوب، مشکلاتی را برای DAI و استیبل کوین غیرمتمرکز MakerDAO ایجاد کرد. این سقوط باعث خروج اتریوم شد که از DAI پشتیبانی می‌کرد و منجر به افزایش قیمت استیبل کوین به ۱ دلار شد و حتی به بیش از ۱٫۱ دلار هم افزایش یافت. MakerDAO برای نگهداری از DAI پیشنهاد کرد که از USDC، یک استیبل کوین متمرکز، به عنوان ضمانت DAI استفاده شود.
اما در همین حین که دولت ها سقوط اقتصادی ناشی از همه گیری را اصلاح کردند، بیت کوین بهبود یافت و دیفای به مسیر خود بازگشت. باقیمانده ی نیمه اول سال ۲۰۲۰ تحت الشعاع هاوینگ بیت کوین قرار گرفت، که پاداش ماینرهای بیت کوین را به نصف کاهش داد. آندره کرونژ، خالق yearn.finance، هم تهدید به ترک کار شد.
ژوئن – اکتبر: دیفای نمایش را به دست می‌گیرد
همه چیز برای دیفای در ماه ژوئن بهم ریخت. اواخر همان ماه بود که کامپاند، COMP را که اصطلاحاً “توکن حاکمیت” نامیده می‌شود را برای همه کسانی که از آن استفاده می‌کردند صادر کرد. COMP برای استفاده در پروتکل های حاکمیت Compound طراحی شده است تا راهی برای سرمایه گذاری های پرریسک باشد و همینطور پروتکل در آینده حرفی برای گفتن داشته باشد. اما در عمل به نوعی گمانه زنی درباره ارزش کامپاند در آینده تبدیل شد و مردم شروع به استفاده از کامپاند با هدف تولید توکن کردند. این بازی که به عنوان yield farming شناخته می‌شود، همچنان در جریان بود.
پروتکل های دیگر مانند Aave و yearn.finance، توکن های حاکمیت خود را راه اندازی کردند. ارزش YFI)Yearn.finance) تا بالاترین حد خود یعنی ۴۰،۰۰۰ دلار افزایش یافت، در حالی که ارزش توکن آن فقط ۳۰،۰۰۰ بود. تولید محصول، صنعت را نیز وارد عمل کرد. مبلغی که در پروتکل های دیفای قفل شده است هر هفته حدود ۱ میلیارد دلار افزایش می‌یابد و گاهی اوقات حتی بیشتر.
دیفای یک خرده فرهنگ جامع ایجاد کرد. به اصطلاح “DeFi Degens” وب را جستجو می‌کند و به دنبال تولید محصول جدید برای بازی است که هر روز دوازده مورد از پروژه های جدید با بازده بالا ارائه می‌شوند. برخی از مزارع عملکردی بیش از ۱۰۰۰٪ محصول ارائه دادند. بدیهی است که بسیاری از آن ها کلاهبرداری بودند و بسیاری از سرمایه گذاران ضرر کردند و برخی دیگر که برای بدست آوردن سود زیاد برای ورود به بازار عجله کردند، که آسیب زیادی هم دیدند.
فعالیت در صرافی غیرمتمرکز رونق زیادی داشت. بزرگترین آن ها، Uniswap، حجم هایی را مدیریت کرد که برخی از صرافی ها مانند Coinbase Pro، که یکی از بزرگترین صرافی های متمرکز است را شکست داد.
این خرده فرهنگ نیز زمینه هایی از شوخ طبعی پیدا کرد. ناگهان کوین هایی به اصطلاح “میم” آمدند، که همه بر اساس یک موضوع خاص یعنی غذا بودند که نام برخی از آن ها اینجا آمده است: Tendies ،YAM ،Pickle Finance ،Cream Finance ،SushiSwap ،BurgerSwap Kimchi و MEME که نماد آناناس است و همینطور ده ها مورد دیگر که وجود دارد.
SushiSwap، بخشی از Uniswap كه دستگاه های تولید محصول ماشینی را در خود جای داده بود، توجه جامعه را به خود جلب کرد و در همین زمان خالق آن، به اصطلاح “سرآشپز نومی”، در ماه سپتامبر ۱۴ میلیون دلار از اتریوم را که برای اعتبارات توسعه در نظر گرفته بود، را برداشت کرد. این موضوع باعث عصبانیت جامعه شد. سپس با دیدن شرایط ایجاد شده پس از مدتی او پول را پس داد و کنترل SushiSwap را به سام بانکمن فرید، مدیر عامل FTX سپرد. بعداً بانكمن فرید زمام امور را به جامعه تحویل داد.
To everyone. I fucked up. And I am sorry.
— Chef Nomi #SushiSwap (@NomiChef) September 11, 2020
صنعت رشد کرد، اما همه می‌دانستند که نمی‌تواند امنیت خود را حفظ کند بدین منظور برای متقاعد کردن سرمایه گذاران برای نگه داشتن پول خود در پروتکل های دیفای، توسعه دهندگان توکن های بیشتری ایجاد کردند. اما در برهه ای از زمان، بازار چنان متورم شد که فارمر ها دیگر نمی‌توانستند درآمد کسب کنند و هر پروتکل حاصل از گمانه زنی ها کاملا فرو ریخت.
اما تا زمانی که این اتفاق نیفتاده بود، به نظر می‌رسید که صنعت دیفای همچنان به رشد خود ادامه می‌دهد. تنها چیزی که در مورد آن ناراحت کننده بود، هزینه های اضافی اتریوم بود. رشد دیفای از اتریوم شروع شد که به اندازه ی کافی سریع نبود که بتواند همه ی حجم ترافیک را کنترل کند. هزینه ی معاملات اتریوم افزایش یافت و در برخی موارد این هزینه حتی با بالاترین قیمت حدود ۱۵ دلار برای هر معامله، تخمین زده شد.
اکتبر – دسامبر: بیت کوین برمی‌گردد
بیشتر حواشی ها در ماه اکتبر به پایان رسید. بازده دیفای کاهش یافت. مقدار قفل شده در پروتکل های دیفای همچنان با سرعت کمتری در حال افزایش بود. حجم صرافی های غیرمتمرکز مانند Uniswap گویای این موضوع بود. حجم صرافی های غیرمتمرکز که در پایان ماه آگوست ۸ میلیارد دلار در هفته بود، در سپتامبر به ۶ میلیارد دلار کاهش یافت و سپس در ماه اکتبر بیش از ۴۰ درصد کاهش یافت و به کمتر از ۳ میلیارد دلار رسید.
دیفای درخشش خود را از دست داده بود، اما به جای آن موج جدیدی از دارایی ها، بار دیگر دنیای دیجیتال را طوفانی کرد: این دارایی بیت کوین بود. بیت کوین در تمام تابستان راکد مانده بود. در اکتبر، بیت کوین حدود ۱۰،۵۰۰ دلار ارزش داشت و سپس شروع به افزایش کرد که در پایان ماه نوامبر، بالاترین سطح خود در سال ۲۰۱۷ را شکست.
بسیاری از توجهات به دیفای از بین رفت، اما صنعت همچنان از تمام پول اضافی که به حساب ارز دیجیتال می‌آمد، بهره مند می‌شد. به هر حال، دیفای به یک روش ارزشمند برای کسب درآمد اضافی در بازار دیجیتال تبدیل شده بود که در غیر این صورت در کیف پول بی مصرف می‌ماند. بنابراین در حالی که محصولات جدید به طور انبوه و سریع در تابستان به بازار نیامدند، اما دیفای همچنان رشد خود را کرد. در ابتدای ماه اکتبر، به ازای هر پالس دیفای، حدود ۱۱ میلیارد دلار در پروتکل های دیفای قفل شده بود که در ابتدای ماه دسامبر هم نزدیک به ۱۵ میلیارد دلار شد.
دیفای در سال ۲۰۲۱ و بعد از آن
فرآیند رمزگشایی هنوز حتی یک توپ بلوری ندارد. اما به نظر می‌رسد سال آینده دیفای چند مسیر را دنبال کند. اولین مورد که واضح است: همانطور که بازیکنان بزرگ، از جمله موسسات مالی بزرگ، به سرمایه گذاری در ارز دیجیتال ادامه می‌دهند، ممکن است بسیاری به دنبال ادغام ارز دیجیتال در عرضه های خود باشند.
Diem یا همان Libera سابق، سال آینده استیبل کوین خود را معرفی می‌کند. PayPal همچنان به عرضه ی ارز دیجیتال خود در سراسر جهان ادامه می‌دهد و موسسات مالی بزرگ ایالات متحده ممکن است کاستدی ارزهای دیجیتال مشتریان خود را بر عهده بگیرند؛ همانطور که برنامه های کاربردی برای تبدیل شدن به بانک های ارز دیجیتال، به سازمان های دولتی راه پیدا می‌کنند.
صرافی های ارز دیجیتال پروژه های باثبات تر دیفای را آزمایشی امتحان می‌کنند. چندین صرافی مانند Binance و Huobi سرمایه گذاری کلانی در دیفای انجام داده اند. به عنوان مثال Huobi، آزمایشگاه تحقیقاتی دیفای خاص خود را دارد که ممکن است محصولات جدیدی را سال آینده وارد بازار کند.
