ییلد فارمینگ چیست؟ صنعت کریپتو راه‌های متنوعی برای کسب درآمد ارائه می‌دهد و شما می‌توانید با استفاده از هر کدام از این استراتژی‌ها درآمد خود را افزایش دهید. دنیای دیفای (DeFi) پیچیده است، اما برخی از کاربران تاکتیک‌هایی را یاد گرفته‌اند تا از ارز دیجیتال خود را تا حد امکان درآمدزایی کنند. برای آشنایی بیشتر با ییلد فارمینگ، کسب درآمد از دیفای و تفاوت آن با استیکینگ می‌پردازیم. اگر به دنبال پاسخ این سوال‌ها هستید این مقاله را تا انتها دنبال کنید.
فهرست مطالب
ییلد فارمینگ چیست؟
ییلد فارمینگ Yield Farming فرآیندی است که به هولدر‌های ارز دیجیتال اجازه می‌دهد، دارایی‌های خود را قفل کنند و در ازای انجام این کار، پاداش دریافت می‌کنند. به عبارت دیگر فرآیندی است که به شما امکان می‌دهد با سرمایه گذاری در بازار DeFi، سود ثابت یا متغیر بدست آورید.
به بیان ساده، ییلد فارمینگ شامل وام گرقتن رمز ارز ها از طریق شبکه اتریوم است. وقتی وام‌ها از طریق بانک‌ها با استفاده از پول فیات پرداخت می‌شود، مبلغ وام داده شده با سود بازپرداخت می‌شود. یک مفهوم ثابت برای وجود دارد Yield Farming که این است: اگر وام با سود برگردانده نشود،، رمز ارز در صرافی یا کیف پول می‌ماند تا به وسیله پروتکل‌های DeFi یا قراردادهای هوشمند، به شما سود دهد.
فرآیند ییلد فارمینگ به طور معمول با استفاده از توکن‌های ERC-20 در شبکه اتریوم ETH انجام می‌شود که پاداش آن نوعی توکن ERC-20 است. در حالی که این ممکن است در آینده تغییر کند، تقریباً تمام معاملات فعلی ییلد فارمینگ در اتریوم انجام می‌شود.
مروری سریع بر ییلد فارمینگ:
- تأمین کنندگان نقدینگی وجوه خود را به یک استخر نقدینگی واریز می‌کنند.
- وجوه واریز شده معمولاً کوین‌های ثابتی هستند که به دلار مرتبط هستند، مانند USDC، USDT، DAI و غیره.
- دلیل دیگری برای افزودن وجوه به یک استخر می‌تواند جمع آوری توکن باشد که در بازار آزاد وجود ندارد یا حجم کمی دارند.
- سود شما براساس مبلغی که است که بر اساس آن سرمایه گذاری میکنید.
- شما می‌توانید با سرمایه گذاری مجدد توکن‌های پاداش خود در سایر استخرهای نقدینگی، زنجیرههای پیچیده ای از سرمایه گذاری ایجاد کنید، که به نوبه خود توکن‌های مختلف را پاداش را فراهم می‌کند.
ییلد فارمینگ چگونه کار می‌کند؟
اولین گام در ییلد فارمینگ شامل افزودن وجوه به liquidity pool (استخر نقدینگی) است. این استخرها به بازاری قدرت میدهند که کاربران می‌توانند توکن‌های آن را مبادله کنند، وام یا قرض دهند. وقتی بودجه خود را به این استخر اضافه کردید، رسماً به یک liquidity provider (تأمین کننده نقدینگی) تبدیل می‌شوید.
liquidity pool یا استخر نقدینگی بخش اساسی فن‌آوری‌های سیستم دیفای مانند ییلد فارمینگ است. همچنین استاندرد جدیدی برای معامله کارآمد درایی ها ارائه می‌دهد و همزمان به سرمایه گذاران هم اجازه می‌دهد از داراریی خود سود کسب کنند.
در ازای قفل کردن دارایی‌های خود در استخر، با هزینه‌های تولید شده از DeFi پاداش دریافت خواهید کرد. توجه داشته باشید که به عنوان مثال سرمایه گذاری در اتریوم ییلد فارمینگ محسوب نمی‌شود. در عوض، وام دادن به اتریوم، پروتکل بازار غیرمتمرکز مالی مانند Aave، و سپس دریافت پاداش، ییلد فارمینگ است.
توکن‌های پاداش نیز می‌توانند در liquidity pool واریز شوند و این روال عادی است که افراد وجوه خود را بین پروتکل های مختلف جابجا می‌کنند تا سود بیشتری بدست آورند. Yield farmers اغلب با شبکه اتریوم، بودجه خود را به سیستم های مختلف DeFi منتقل می‌کنند تا بهترین سود را داشته باشند.
بدست آوردن پول آسان نیست. کسانی که نقدینگی را تأمین می‌کنند نیز بر اساس میزان نقدینگی ارائه شده، پاداش می‌گیرند. بنابراین کسانی که پاداش‌های بدست می‌آورند، دارایی‌های بسیاری دارند.
ویژگی اصلی ییلد فارمینگ چیست؟
مزیت اصلی ییلد فارمینگ، سود شیرین (sweet profit) است. به عنوان مثال اگر به موقع به پروژه‌های جدید (مانند جمع آوری توکن‌های پاداش که ارزش آن به سرعت افزایش می‌یابد)، دست پیدا کنید، می‌توانید پاداش‌های خود را بفروشید، از این کار لذت ببرید یا دوباره سرمایه گذاری کنید.
در حال حاضر، ییلد فارمینگ می‌تواند سود بیشتری نسبت به یک بانک سنتی فراهم کند، اما ریسک‌های مربوط به خود را دارد. نرخ بهره می‌تواند متغیر باشد، بنابراین پیش بینی پاداش شما در سال آینده دشوار است. نیازی به گفتن نیست که DeFi محیط پر ریسکی است که پولتان را در آن سرمایه گذاری میکنید.
انواع ییلد فارمینگ
تامین کننده نقدینگی: کاربران برای تامین نقدینگی معاملات، دو ارز را به یک صرافی غیرمتمرکز واریز می‌کنند. صرافی‌ها برای مبادله دو توکن کارمزد کمی دریافت می‌کنند که به ارائه دهندگان نقدینگی پرداخت می‌شود. گاهی اوقات می‌توان این کارمزد را در توکن‌های جدید استخر نقدینگی (LP) پرداخت کرد.
وام دهی: دارندگان ارز یا توکن می‌توانند رمز ارز را از طریق یک قرارداد هوشمند به وام گیرندگان قرض دهند و از سود پرداختی به وام سود کسب کنند.
قرض گرفتن: فارمرها می‌توانند از یک توکن به عنوان وثیقه استفاده کنند و توکن دیگری را وام دریافت بگیرند. سپس کاربران می‌توانند با ارزهای قرض گرفته شده، ییلد فارمینگ کنند. به این ترتیب، فارمر دارایی اولیه خود را حفظ می‌کند که ممکن است در طول زمان ارزش آن افزایش یابد، در حالی که سود ارزهای وام گرفته شده خود را نیز به دست می‌آورد.
استیکینگ: در دنیای دیفای به دو شکل استیکینگ وجود دارد. فرم اصلی روی بلاک چین های اثبات سهام است، جایی که به کاربر سود پرداخت می‌شود تا توکن‌های خود را در شبکه به منظور تامین امنیت قفل کند. دومین مورد، استیک توکن‌های LP است که از تامین نقدینگی یک صرافی غیرمتمرکز به دست می‌آید. این ویژگی به کاربران این امکان را می‌دهد که دو بار سود کسب کنند؛ زیرا برای تامین نقدینگی در توکن‌های LP به آنها پول پرداخت می‌شود که می‌توانند پس از آن برای کسب سود بیشتر سهم بگیرند.
محاسبه سود ییلد فارمینگ yield farming
سود مورد انتظار معمولاً سالانه است. سود به صورت سالانه محاسبه می‌شود. دو فاکتور برای محاسبه سود معمولا عبارتند از: نرخ درصد سالانه (APR) و درصد بازده سالانه (APY). APR برای ترکیب نه، اما برای سرمایه گذاری دوباره با سود برای افزایش سود محاسبه نمی‌شود، اما APY این کار را می‌کند.
به خاطر داشته باشید که این دو فاکتور اندازه گیری صرفاً پیش بینی و تخمین هستند. حتی پیش بینی مزایای کوتاه مدت با دقت دشوار است. چرا؟ ببلد فارمینگ یک صنعت بسیار رقابتی و سریع با پاداش‌های در حال تغییر است.
اگر استراتژی ییلد فارمینگ برای مدتی موفق شود، سایر فارمرها برای استفاده از آن دسته جمعی خواهند کرد و در نهایت بازده قابل توجهی را از دست خواهند داد. از آنجایی که APR و APY معیارهای بازار قدیمی هستند، دیفای باید محاسبات سود خود را بسازد. سود مورد انتظار هفتگی یا حتی روزانه ممکن است به دلیل سرعت بالای دیفای منطقی‌تر باشد.
محبوب ترین پروتکل‌های ییلد فارمینگ کدامند؟
- کرو فایننس Curve Finance
کرو (Curve) بزرگترین پلتفرم دیفای از نظر ارزش کل قفل شده (نزدیک به ۱۹ میلیارد دلار) است. پلتفرم کرو فایننس با الگوریتم بازارسازی خود، بیشتر از هر پلتفرم دیفای دیگری از وجوه قفل شده (یک استراتژی سودمند هم برای مبادله‌کنندگان و هم برای تامین‌کنندگان نقدینگی) استفاده می‌کند.
کرو لیست بزرگی از استخرهای استیبل کوین با APRهای خوب ارائه می‌کند که به نقدینگی مرتبط هستند. کرو APRهای خود را از ۱٫۹٪ (برای توکن‌های نقدینگی) تا ۳۲٪ نگه می‌دارد. تا زمانی که توکن‌ها پیوند خود را از دست ندهند، استخرهای استیبل کوین کاملا امن هستند. از دست دادن دائمی ممکن است به طور کامل اجتناب شود؛ زیرا هزینه‌های آنها در مقایسه با یکدیگر زیاد تغییر نمی‌کند. کرو، مانند تمام صرافی‌های غیرمتمرکز، خطر از بین رفتن و هک قرارداد هوشمند را به همراه دارد. کرو همچنین دارای توکن مخصوص به خود، CRV است که برای حاکمیت Curve DAO استفاده می شود.
- آوه Aave
آوه Aave یکی از پرکاربردترین پلتفرم‌هایییلد فارمینگ استیبل‌کوین است که بیش از ۱۴ میلیارد دلار ارزش قفل شده و مارکت کپ آن ۱,۰۵۰,۶۵۵,۱۱۳ دلار است. آوه همچنین دارای توکن بومی خود با نماد AAVE است. این توکن با ارائه مزایایی مانند صرفه جویی در هزینه و قدرت رای حاکمیتی، به کاربران در ازای استفاده از شبکه پاداش می‌دهد. زمانی که شما به دنبال پلتفرمهای ییلد فارمینگ هستید، یافتن استخرهای نقدینگی که با یکدیگر همکاری می‌کنند، طبیعی است.
ارز جیمینای که دارای APY سپرده ۶٫۹۸٪ و APY وام ۹٫۶۹٪ است، پردرآمدترین استیبل کوین قابل دسترس در Aave است.
- یونی سواپ Uniswap
یونی سواپ یک صرافی ارز دیجیتال غیرمتمرکز است که تبادل توکن را بدون نیاز به شخص ثالث امکان پذیر می‌کند. ارائه دهندگان نقدینگی معادل دو توکن برای ایجاد بازار سرمایه گذاری می‌کنند. معامله گران سپس می‌توانند در مقابل استخر نقدینگی معامله کنند. در ازای تأمین نقدینگی، تأمین‌کنندگان نقدینگی از معاملاتی که در استخر آنها انجام می‌شود، کارمزد دریافت می‌کنند.
به دلیل ماهیت آن، یونی سواپ به یکی از محبوب ترین پلتفرمها برای مبادله توکن‌های بدون نیاز به شخص ثالث تبدیل شده است. این ویژگی برای سیستم های کشاورزی پر بازده مفید است. Uniswap همچنین دارای توکن حاکمیت DAO خود، UNI است.
- پنکیک سواپ PancakeSwap
پنکیک سواپ مشابه یونی سواپ عمل می‌کند، با این حال، پنکیک سواپ به جای اتریوم روی بایننس اسمارت چین (BSC) اجرا می‌شود. همچنین شامل چند ویژگی بیشتر متمرکز بر گیمیفیکیشن است. تبادل توکن BSC، استخرهای سودآور، توکن‌های NFT و حتی یک بازی قمار که در آن بازیکنان آینده بایننس کوین (BNB) را پیش بینی کنند، همگی در پنکیک سواپ موجود هستند.
پنکیک سواپ در معرض ریسک‌های مشابه یونی سواپ است، مانند ضرر موقت به دلیل نوسانات زیاد قیمت و شکست قرارداد هوشمند. بسیاری از توکن‌های موجود در استخرهای پنکیک سواپ دارای مارکت کپ جزئی هستند که آنها را در خطر از دست دادن موقت قرار می‌دهد. پنکیک سواپ توکن مخصوص به خود به نام CAKE را دارد که می‌تواند در پلتفرم استفاده شود و همچنین برای رای دادن به پیشنهادات پلتفرم مورد استفاده قرار گیرد.
ریسک ییلد فارمینگ
ییلد فارمینگ فرآیندی پیچیده است که هم وام گیرندگان و هم وام دهندگان را در معرض ریسک مالی قرار می دهد. زمانی که بازارها در نوسان هستند، کاربران با افزایش ریسک زیان موقت و افت قیمت مواجه می‌شوند. برخی از خطرات مرتبط با سسلد فارمینگ به شرح زیر است:
- راگ پول
Rug Pulls نوعی اگزیت اسکم است که در آن یک توسعه‌دهنده ارز دیجیتال از سرمایه‌گذار برای یک پروژه نقدینگی جمع‌آوری می‌کند و سپس آن را بدون بازپرداخت وجوه به سرمایه‌گذاران رها می‌کند. طبق گزارش تحقیقاتی CipherTrace، راگ پول و سایر اگزیت اسکم‌ها، که فارمرهارا به‌ویژه در معرض آسیب‌پذیری قرار میدهند، حدود ۹۹ درصد از کلاهبرداری‌های بزرگ را در نیمه دوم سال ۲۰۲۰ تشکیل میدهند.
- ریسک نظارتی
مقررات ارزهای دیجیتال هنوز در هاله‌ای از ابهام قرار دارد. کمیسیون بورس و اوراق بهادار اعلام کرده است که برخی از دارایی های دیجیتال اوراق بهادار هستند و آنها را در صلاحیت خود قرار داده و به آن اجازه می‌دهد مقررات را تنظیم کند. تنظیم کنندگان آمریکا قبلاً دستورات توقف و توقف علیه سایت‌های متمرکز وام‌دهنده کریپتو مانند BlockFi، Celsius و دیگران صادر کرده‌اند. اگر SEC آنها را اوراق بهادار اعلام کند، اکوسیستم‌های وام‌دهی و استقراض دیفای ممکن است آسیب ببینند.
در حالی که این درست است، دیفای به گونه ای طراحی شده است که از هر مقام مرکزی، از جمله مقررات دولتی مصون باشد.
- نوسان
نوسانات فاکتوری است که قیمت یک سرمایه گذاری در هر جهت حرکت می‌کند. سرمایهگذاری نوسانی سرمایهگذاری است که در مدت کوتاهی نوسان قیمتی زیادی داشته باشد. در حالی که توکن‌ها قفل می‌شوند، ارزش آنها ممکن است کاهش یا افزایش یابد و این خطر بزرگی برای سود دهی به فارمرها است، به‌ویژه زمانی که بازارهای کریپتو با رکود مواجه می‌شوند.
ضرر ناپایدار (impermanent loss) چیست؟
در طول دوره های نوسانات بالا، ارائه دهندگان نقدینگی می‌توانند ضرر ناپایدار را تجربه کنند. این زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت یک توکن در استخر نقدینگی تغییر می‌کند و متعاقباً نسبت توکن‌ها در استخر را تغییر می‌دهد تا ارزش کل آن تثبیت شود.
آلیس ۱ ETH و ۲۶۲۰ DAI (استیبل کوین های دلار آمریکا: ۱ DAI = 1 دلار) را به یک استخر نقدینگی واریز می‌کند؛ زیرا ارزش یک اتریوم ۲۶۲۰ دلار است (در زمان نوشتن). فرض کنید استخر فقط سه ارائه‌دهنده نقدینگی دیگر دارد که هر کدام همان مبلغ را به استخر واریز کرده‌اند و ارزش کل استخر را به ۴ ETH و ۱۰,۴۸۰ DAI یا ۲۰,۹۶۰ دلار می‌رساند.
هر یک از این تامین کنندگان نقدینگی حق دریافت ۲۵ درصد از وجوه استخر را دارند. اگر آنها می‌خواستند با قیمت های فعلی برداشت کنند، هر کدام ۱ ETH و ۲۶۲۰ DAI دریافت می کردند. اما وقتی قیمت ETH کاهش می یابد چه اتفاقی می‌افتد؟
اگر قیمت ETH شروع به کاهش کند، به این معنی است که معامله‌گران ETH را به DAI می‌فروشند. این باعث می شود که نسبت استخر تغییر کند تا ETH سنگین تر شود. سهم آلیس از استخر همچنان ۲۵ درصد خواهد بود، اما او اکنون نسبت ETH به DAI بالاتری خواهد داشت. ارزش ۲۵ درصد سهم او از استخر اکنون کمتر از زمانی است که او در ابتدا وجوه خود را واریز کرد؛ زیرا معامله گران ETH خود را با ارزش کمتری نسبت به زمانی که آلیس نقدینگی به استخر اضافه کرد، می‌فروختند.
این ضرر ناپایدار نامیده می‌شود؛ زیرا ضرر تنها در صورتی تحقق می یابد که نقدینگی از استخر خارج شود. اگر یک ارائه‌دهنده نقدینگی تصمیم بگیرد وجوه خود را در استخر نگه دارد، ارزش نقدینگی ممکن است در طول زمان شکسته شود یا نرسد. در برخی موارد، کارمزدهای حاصل از تامین نقدینگی می تواند زیان های ناپایدار را جبران کند.
- هک قرارداد هوشمند
بیشتر خطرات مرتبط با ییلد فارمینگ مربوط به قراردادهای هوشمندی است که زیربنای آنها است. امنیت این قراردادها از طریق بررسی کد بهتر و ممیزی های شخص ثالث در حال بهبود است، با این حال، هک در دیفای هنوز رایج است. کاربران دیفای باید قبل از استفاده از هر پلتفرمی تحقیق کنند و از دقت لازم را داشته باشند.
چرا باید مراقب ییلد فارمینگ باشیم؟
در طول سال ۲۰۲۰، مبلغ زیادی در شبکه اتریوم بدست آمده (و از بین رفته است)؛ زیرا پلتفرم ییلد فارمینگ در اتریوم ساخته شده است.
ییلد فارمینگ مهم است؛ زیرا می‌تواند به پروژه‌ها برای دستیابی به نقدینگی اولیه کمک کند، اما برای وام دهندگان و وام گیرندگان نیز مفید است. این فرآیند وام گرفتن را برای همه آسان می‌کند.
کسانی که سود بالایی کسب می‌کنند اغلب سرمایه زیادی دارند. وام گیرندگان همچنین می‌توانند به راحتی وجوه را در یک حساب با بهره بالا قفل کنند.
اگرچه تابستان سال ۲۰۲۰ محبوبیت ییلد فارمینگ تا حدودی از بین رفته است، اما هنوز هم می‌توان نسبت به مالی سنتی، سود زیادی از دارایی‌های دیجیتال از طریق ییلد فارمینگ کسب کرد.
همه جوامع ارز دیجیتال فکر نمی‌کنند که ییلد فارمینگ پروژه مهمی باشد. برخی از افراد در دنیای ارزهای دیجیتال به مردم توصیه کرده اند که از آن دور باشند. به عنوان مثال، flash farms (فلش فارم: پروژه های ییلد فارمینگ که فقط برای یک هفته پدیدار می‌شوند) به دلیل ریسک بالا، مورد انتقاد توسعه دهندگان اتریوم قرار گرفته است. ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin )، بنیانگذار اتریوم، گفته است که از سرمایه گذاری های در Yield Farming دور خواهد ماند.
چه کسانی می‌توانند در ییلد فارمینگ مشارکت داشته باشند؟
اگر در دنیای ارز دیجیتال سابقه‌ای نداشته باشید، مشارکت در ییلد فارمینگ برای شما مشکل است. پروژه هایی مانند Compound و yearn.finance در تلاشند تا دنیای قرض گرفتن و وام دهی را برای همه در دسترس قرار دهند.
اما از آنجا که ییلد فارمینگ باعث شده است که هزینه های بالای گَس (gas: هزینه شبکه اتریوم) در شبکه اتریوم افزایش یابد، کسانی که از وام های ارز دیجیتال خود سود زیادی کسب می‌کنند، کسانی هستند که برای شروع، سرمایه زیادی دارند.
با ییلد فارمینگ چه کاری می‌توانید انجام دهید؟
ییلد فارمرهای برتر، با استفاده از مجموعه ای از استراتژی های مختلف، به میزان ۱۰۰٪ نرخ درصدی سالانه در پول رایج، سود کسب کرده اند.
یک استراتژی شامل یکی از محبوب ترین پلتفرمهای DeFi در جهان، Compound است. این پلتفرم به سرمایه گذاران با توکن COMP هم برای تأمین و هم برای وام گرفتن دارایی، پاداش می‌دهد و بسیاری از کاربران با انجام هر دو سود خود را به حداکثر می‌رسانند:
- با وام گرفتن در Compound می‌توانید توکن COMP دریافت کنید و از آن به عنوان باز پرداخت نیز استفاده کنید. هر چه مبلغ بیشتری وام بگیرید، توکن COMP بیشتری برای شما ارائه می‌شود.
- اگر ارزش پول نقد بیشتر از کارمزد باشد، می‌توانید برای مزایای بازپرداخت وام، به قرض گرفتن ادامه دهید.
- از آنجا که ماینر‌های نقدینگی هم برای قرض و هم برای گرفتن وام پاداش میدهند. یک راهکار این است که بالاترین نرخ بهره را قرض دهید، تا آنجا که می‌توانید در مقابل توکن قرض بگیرید و سپس دارایی های باقیمانده را به صندوق وام بازگردانید.
ییلد فارمینگ شامل واریزی و سپس وام گرفتن در برابر آن است. ناگفته نماند که این فرآیند بسیار پر ریسک است. مثل همیشه، هرگز نباید آنچه را که توانایی از دست دادن آن را ندارید، سرمایه گذاری کنید.
آیا ییلد فارمینگ پایدار است؟
همانطور که تعدادی از توسعه دهندگان اتریوم گفته اند: پروژه های خاص ییلد فارمینگ دوام نخواهند داشت و به راحتی پایدار نیستند. این پروژه ها غالباً در مدت زمان کوتاهی مبالغ زیادی را جمع آوری می‌کنند و سپس فراموش می‌شوند. برخی به ویژه پروژه‌های فلش فارم ( flash farming) به عنوان کلاهبرداری یاد شده اند.
اما پلتفرمهای ییلد فارمینگ DeFi مانند موارد ذکر شده در بالا برای مدت طولانی وجود خواهند داشت. شاید سال‌های آینده دنیای وام‌ها متحول شد.
آینده ییلد فارمینگ چگونه خواهد بود؟
پیش بینی دقیق آینده در چنین فضای بی ثباتی عملاً غیرممکن است. با این حال، اتفاق نظر کلی این است که این فرآیند یک حباب سودآور که ممکن است در برخی مواقع ترکیده شود.
سطح فعلی می‌تواند به طور بالقوه شبکه را تحت فشار قرار دهد و باعث ازدحام شود. هرگونه اصلاح قیمت در نتیجه می‌تواند منجر به عدم توانایی برخی فارمرها در تصفیه دارایی ها شود، که این می‌تواند بر اعتماد به نفس ییلد فارمینگ تأثیر بگذارد.
در حال حاضر، ییلد فارمینگ همچنان یک روش پر ریسک و دارای پاداش بالا است که ممکن است ارزش پیگیری داشته باشد، به شرطی که تحقیقات لازم و ارزیابی ریسک از قبل انجام شود.
سخن پایانی
- ییلد فارمینگ فرآیند قفل دارایی‌های دیجیتال و دریافت پاداش است.
- این فرآیند شامل وام دادن ارزهای دیجیتال از طریق پروتکل‌های DeFi به منظور کسب سود ثابت یا متغیر است.
- دریافت پاداش بیشتر به ویژه در چنین بازار بی ثباتی یعنی بازار ارز دیجیتال، ریسک بیشتری را به همراه دارد.
