در حالی که تعداد کشورهای جستجوگر مفهوم CBDC یا ارز دیجیتال بانک مرکزی به طور فعال در حال رشد است، ما از شما دعوت می‌کنیم تا اصول اصلی ارزهای دیجیتال بانک مرکزی را در این راهنما بیاموزید.
استفاده از ارز دیجیتال و فن‌آوری بلاک چین در چند سال گذشته، به ویژه در سال ۲۰۲۰، رشد قابل توجهی پیدا کرده است. همه گیری کووید۱۹ به سیستم مالی رایج مردم آسیب رسانده و آن ها را به سمت گزینه هایی برده که استفاده از پول نقد را کمتر می‌کند. محبوبیت بسیار زیاد بیت کوین و ظهور چندین پروژه مورد حمایت بلاک چین مانند اعلام راه اندازی Libra در فیسبوک در سال گذشته، دولت ها را متوجه اهمیت این سیستم های مالی بدون مقررات و غیرمتمرکز کرده و از این تهدیدات برای در صنعت بانکداری و مالی رایج محافظت می‌کنند.
علیرغم تأثیرپذیری از ارزهای دیجیتال غیرمتمرکز مانند بیت کوین، CBDC بیشتر از اینکه عملی برای آغاز ارز دیجیتال باشد، بانک های مرکزی آن را تهدیدی برای مدیریت می‌دانند. این بانک های مرکزی در حال اجرای مفهوم استیبل کوین برای داشتن دانش عمیق از فضای ارزهای دیجیتال برای توسعه نسخه خود از ارز دیجیتال هستند که توسط مقامات پولی مربوطه یا بانک های مرکزی یک کشور خاص تنظیم و اداره می‌شود.
CBDC چیست؟
ارز دیجیتال بانک مرکزی (CBDC) شکل دیجیتالی پول فیات یک کشور است. مفهوم فعلی CBDC از مفهوم بلاک چین و فن‌آوری دفتر توزیع شده مانند ارزهای دیجیتال استفاده می‌کند. هنوز CBDC با ارز مجازی و ارز دیجیتال متفاوت است زیرا دومی غیرمتمرکز است، یعنی توسط دولت صادر نمی‌شود و فاقد پول رایج قانونی اعلام شده توسط دولت است.
ایجاد CBDC برای ادغام بهترین های هر دو جهان یعنی راحتی و امنیت شکل دیجیتال مانند ارزهای دیجیتال و گردش پول تنظیم شده و با پشتیبانی از سیستم بانکی رایج است. هر واحد CBDC به عنوان معادل دیجیتالی امن ارز فیات عمل خواهد کرد و می‌تواند به عنوان حالت پرداخت، ذخیره ارزش و واحد حساب مورد استفاده قرار گیرد. به عنوان یک ارز فیات با شماره سریال منحصر به فرد، هر واحد CBDC نیز برای جلوگیری از تقلید قابل تشخیص است. از آنجا که بخشی از عرضه پول بانک مرکزی خواهد بود، در کنار سایر اشکال ارزهای فیات کار خواهد کرد.
دو نوع اصلی CBDC وجود دارد، عمده فروشی و خرده فروشی CBDC و هر دو اهداف مشخصی دارند.
عمده فروشی CBDC واحد پول دیجیتالی است که در معامله بین بانک مرکزی و سایر بانک های خصوصی مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین می‌تواند برای معاملات مرزی بین بانکها مورد استفاده قرار گیرد. به عنوان مثال پروژه Inthanon – Lionrock، یک سیستم پرداخت دیجیتال مرزی بین بانک تایلند و بانک مرکزی هنگ کنگ است.
خرده فروشی CBDC پول دیجیتالی است که افراد برای انجام معاملات در زندگی روزمره از آن استفاده می‌کنند. خرده فروشی CBDC می‌تواند وجه نقد را منسوخ کند و همچنین قابل پیگیری است، در نتیجه فعالیت های مختلف جنایی را کاهش می‌دهد.
مزایای CBDC
سیستم مالی به دلیل ورود فن‌آوری جدید در این بخش، همیشه پویا است و حتی با ظهور ارز دیجیتال فرقی نکرده است. برخی از مزایای استفاده از CBDC عبارتند از:
- CBDC می‌تواند بهره وری و امنیت پرداخت خرده فروشی و عمده فروشی را بهبود بخشد. این پیشرفت ها از ارائه دهندگان خرده فروشی با استفاده از یک محل فروش، راه حل های آنلاین یا همتا به همتا (P2P) تا پرداخت های بین بانکی عمده فروشی با گزینه های تسویه سریع تر است.
- با استفاده از ارز دیجیتال جهان در جامعه ای بدون پول، معرفی CBDC به شما کمک می‌کند تا با حضور یک نهاد نظارتی در برابر فعالیت های غیرقانونی انتقال ارز فیات به گزینه های دیجیتال را کاهش دهید.
- معرفی ارز دیجیتال با حمایت دولت به انجام سریع و بدون شکاف معاملات دیجیتال بین مرزی بین طرفین کمک می‌کند.
- وجوه نقد فیزیکی در سالهای اخیر، به ویژه در سال جاری، با استفاده بیشتر مصرف کنندگان از کارت ها و برنامه های تسویه حساب، کاهش چشمگیری داشته است. فرض کنید قرار بود CBDC صادر شود و به عنوان پول رایج قانونی شناخته شود. در این صورت، کاهش استفاده از پول نقد می‌تواند به کاهش برخی موارد استفاده منفی از پول نقد (فرار از مالیات، پولشویی، معاملات غیرقانونی و غیره) کمک کند.
- معرفی CBDC با ردیابی و مشاهده جریان پول به جلوگیری از فعالیت های مجرمانه مانند پول شویی، فرار از مالیات یا جلوگیری از فعالیت های دیگر کمک می‌کند.
خطرات مرتبط با ارزهای دیجیتال بانک مرکزی
در صورتی که مصرف کنندگان شروع به استفاده کامل از CBDC کنند، مهمترین نقطه ضعف به بانکهای تجاری مربوط است. این نقطه ضعف می‌تواند حلقه ی معیوبی ایجاد کند زیرا بانک ها برای جذب پول بیشتر نرخ سپرده را افزایش می‌دهند. به نوبه خود، این بدان معنی است که اعتبار بانکی کمتری با نرخ بهره بالاتر تمدید می‌شود.
همچنین در مورد CBDC که بانک مرکزی را ملزم به انجام فرآیندهای KYC / AML و سایر مسئولیت های عملیاتی که معمولاً بانکهای تجاری بر عهده دارند، شک و تردیدهایی مطرح شده است.
همچنین مسئله حداکثر ریسک وجود دارد زیرا CBDC می‌تواند دچار حملات سایبری، انواع مختلف خطاها و اشکالاتی شود که ممکن است اعتبار بانک مرکزی را تحت تأثیر قرار دهد.
اگرچه ارز دیجیتال بانک مرکزی از مزایای بالقوه معاملات مرزی برخوردار است، با این وجود CBDC ممکن است اقتصادهایی با تورم بالا و دامنه صرافی های ناپایدار را به دلیل روند همسویی واحد پول یک کشور با دلار آمریکا، به خطر بیندازد.
امروز CBDC در کجا قرار دارد؟
چندین بانک مرکزی در حال بررسی امکان پذیرش ارز دیجیتال هستند و اکثر آنها در مرحله تحقیق هستند و برخی هنوز در مرحله برنامه ریزی هستند. پیشرفت بانک مرکزی برخی کشورها در زیر ذکر شده است:
ارز بانک مرکزی چین
کشور آسیایی با بیش از ۱ میلیارد نفر جمعیت آزمایشگاه مناسبی برای اجرای ارز دیجیتال است. مسلماً چین از نظر تصویب ارز دیجیتال، کشور پیشرو است. پروژه توسعه ارز دیجیتال جدید از اوایل سال جاری آغاز شد. از هم اکنون، گزارش شده است که اولین مرحله آزمایش را پشت سر گذاشته است که RMB 1.1 میلیارد (۱۶۲میلیون دلار) بین ۳٫۱ میلیون معامله دیجیتال یوان بین آوریل و آگوست پردازش شده است، و آن را به عنوان پرکاربردترین CBDC در یک محیط تجاری تبدیل کرده است.
ارز بانک مرکزی سوئد
این کشور مدتهاست که به CBDC علاقه مند است و یکی از آزمایش کنندگان اولیه برای اجرای ارز دیجیتال بود. در اوایل امسال راه اندازی یک پروژه آزمایشی یک ساله ارز دیجیتال پیشنهادی آن e-krona آغاز شد. دولت سوئد معتقد است که در سال ۲۰۲۳، تصویب ارز دیجیتالی آن موفقیت آمیز خواهد بود و خرده فروشان استفاده از آن را برای معاملات آغاز می‌کنند.
ارز بانک مرکزی اروگوئه
بانک مرکزی اروگوئه در سال ۲۰۱۷ یک برنامه آزمایشی موفقیت آمیز برای ارز دیجیتال پزوی الکترونیکی خود اجرا کرد که توسط نهادهای برتر مالی اعلام می‌شود. هنوز از آن زمان تاکنون هیچ اجرای گسترده ای اعلام نشده است.
ارز بانک مرکزی تایلند
بانک تایلند (BOT) مرحله دوم آزمایش CBDC خود را با نام Project Inthanon به پایان رسانده است. این پروژه در آگوست سال گذشته آغاز شد. مرحله اول به توسعه سیستم اثبات غیر متمرکز تسویه حساب ناخالص در زمان واقعی (RTGS) متمرکز بود که از CBDC در دفتر توزیع شده استفاده می‌کند. مرحله دوم که اکنون به اتمام رسیده است. در فوریه آغاز شد تا بیشتر کشف کند که چگونه می‌توان از DLT در توکن سازی ابزارهای بدهی صادر شده توسط BOT در DLT استفاده کرد و توافق نامه های نظارتی و توافق نامه داده ها را در فرآیند پرداخت با استفاده از DLT استفاده کرد. مرحله سوم در حال انجام است و قرار است در اواخر سال به پایان برسد.
ارز بانک مرکزی فرانسه
ملت اروپا اوایل امسال برنامه آزمایشی را برای اولین ارز دیجیتال یورو آغاز كردند و موفقیت را در مرحله اول آزمایش به ثبت رساندند.
نتیجه
فن‌آوری مبتنی بر بلاک چین در یک پیشروی بی امان به سمت ادغام با سیستم های مالی رایج بوده است. این واقعیت که CBDC به گزینه ای مناسب در امور مالی تبدیل شده، گواهی بر میزان استقبال افراد و شرکت ها از این فن‌آوری است.
بسیاری از کشورها از جمله ایالات متحده هنوز در حال بررسی مفهوم CBDC هستند. بانک های مرکزی در تلاشند این فن‌آوری جدید را با سیستم پولی رایج ادغام کنند تا با پویایی فن‌آوری مالی در جریان باشند. روش هایی که از طریق آنها پرداخت انجام می‌شود، طی ده سال گذشته به شدت تکامل یافته است و با دستیابی به موفقیت در فن‌آوری جدید، این روش ادامه خواهد داشت.
